امروزه که مخاطبان هر روز با هزاران تبلیغ از هر سو بمباران میشوند، خلاقیت، غافلگیری و جلب توجه با کمترین هزینه تبدیل به ابزاری کاربردی برای تبلیغات و بازاریابی شده است. اینجا همان جا است که مفهومی به نام گوریالا مارکتینک با همان بازاریابی چیریکی مطرح میشود.
حال گوریلا مارکتینگ یا بازاریابی پارتیزانی چیست؟ چرا برندهای بزرگ و حتی کسب و کارهای کوچک، به جای هزینه های هنگفت در تبلیغات تلویزیونی و بیلبوردها، روی غیر منتظره بودن و تجربه متفاوت سرمایه گذاری میکنند؟ در این مقاله، به شکلی جامع و جذاب به سراغ این استراتژی بازاریابی رفته ایم که امروزه حتی در ایران در حال گسترش است.
گوریلا مارکتینگ چیست؟
گویلا مارکتینگ (Guerrilla Marketing) که با نام های بازاریابی چیریکی یا بازاریابی پارتیزانی نیز شناخته میشود. روشی برای تبلیغات با بودجه اندک و ایده های خلاقانه است که به دنبال ایجاد تاثیری بزرگ و ماندگار در ذهن مخاطب است.
مهمترین ویژگی‌های بازاریابی چیریکی غیر منتظره بودن و خلاقانه بودن هستند در واقع تنها زمانی موفق به جلب توجه مخاطبان خواهید بود که بتوانید با خلاقیت آنها را غافلگیر کنید و احساساتی همانند شوک، خنده و یا حتی ناراحتی را درگیر کنید.
تاریخچه بازاریابی چیریکی
بازاریابی چیریکی یا گوریلا مارکتینگ نخستین باز در دهه 1980 توسط جی کنراد لوینسون، نویسنده و بازاریاب آمریکایی مطرح شد. او این مفهوم را در کتابی با همین نام معرفی کرد و آن را به عنوان راهکاری برای کسب و کارهای کوچک جهت رقابت با برندهای بزرگ ارائه داد این نوع بازاریابی از تاکتیک های جنگ چیریکی الهام گرفته بود. یعنی حملات ناگهانی، غیر منتظره و با منابع محدود.
در ابتدا تمرکز آن بیشتر بر تبلیغات محیطی و خیابانی بود، اما با گسترش اینترنت و شبکه های اجتماعی به دنیای دیجیتال مارکتینگ نیز وارد شد. امروزه گوریلا مارکتینگ به یکی از محبوب‌ترین شیوه‌های تبلیغات خلاق در سراسر جهان تبدیل شده است.
چرا بازاریابی چیریکی موثر است؟
در یک نگاه مقایسه ای میتوان گفت گوریلا مارکتینگ بر چند اصل اساسی تکیه دارد که شامل:
- کم هزینه بودن: در درجه اول گوریلا مارکتینگ بر اصل کم هزینه بودن نسبت به سایر روش های تبلیغاتی استوار است و نیازی به بودجه‌های کلان نیست.
- تاثیرگذاری بالا: بازاریابی چیریکی یا گوریلا مارکتینگ با ایجاد اثرات عاطفی همانند شوک، طنز یا تجربه‌ای خاص ماندگار میشود.
- بازخورد سریع: بازاریابی پارتیزانی در صورتی که به درستی اجرا شود و خلاقانه باشد خیلی زود در میان مردم دست به دست میشود و بازخورد های سریعی به دنبال خواهد داشت.
- برندسازی خلاقانه: در واقع گوریلا مارکتینگ برند را به عنوان یک برند خاص در ذهن مخاطب جا می‌اندازد.
انواع گوریلا مارکتینگ
گوریلا مارکتینگ سبک ها و روش های مختلفی دارد که هرکدام بسته به خلاقیت برند، شرایط بازار و ویژگی های مخاطب میتوانند به طور چشمگیری تاثیر گذار باشند. در ادامه با انواع بازاریابی چیریکی آشنا میشوید.
بازاریابی چیریکی خیابانی(Street Marketing)
در این روش که رواج بسیاری هم دارد تبلیغات خلاقانه در مکان‌های عمومی مانند پیاده‌روها، پارک‌ها یا ایستگاه‌های مترو اجرا میشود. مثل یک نقاشی سه بعدی روی زمین که مردم را به عکس گرفتن و به اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی ترغیب میکند. برند مک دونالد بارها با استفاده از خطوط عابر پیاده به شکل سیب زمینی سرخ کرده، توجه جهانی را جلب کرده است.
بازاریابی تجربی(Experiential Marketing)
در این سبک، برند مخاطب را وارد تجربه‌ای زنده و به یاد ماندنی میکند. تجربه‌ای که نه فقط تبلیغ را ببیند بلکه آن را حس کند. برای مثال دستگاه های خودکاری که در خیابان نوشابه رایگان یا هدیه غیر منتظره میدهند این روش روی احساسات تاکید دارد و اغلب باعث تعامل مستقیم با مخاطب میشود.
بازاریابی محیطی (Ambient Marketing)
تبلیغی که با فضا یا اشیا غیر منتظره ترکیب میشود. به عنوان مثال، استفاده از صندلی اتوبوس، دسته آسانسور نیمکت‌های پارک برای انتقال نام برند. نکته کلید این نوع بازاریابی چریکی استفاده خلاقانه از محیط روزمره برای رساندن پیام تبلیغاتی است.
بازاریابی کمینی (Ambush Marketing)
در این روش برند، بدون اینکه اسپانسر رسمی رویدادی باشد خودش را به آن می‌چسباند و از مخاطبان آن استفاده میکند. برای مثال در زمان یک مسابقه فوتبال پربیننده، یک برند غیررسمی با کمپین های خلاق در اطراف ورزشگاه ظاهر میشود. این روش نیازمند دقت بالا است تا هم دیده شود و تخطی قانونی نداشته باشد.
بازاریابی ویروسی (Viral Marketing)
این سبک تنها به دنیای دیجیتال تعلق دارد. هدف این است که یک محتوا به حدی جذاب، شوکه کننده یا احساسی باشد که مخاطب خودش آن را پخش کند. نمونه ای از آن، ویدئو هایی هستند که در شبکه های اجتماعی ترند میشوند و بدون پرداخت مستقیم، میلیون‌ها بار دیده میشوند.
بازاریابی مخفی یا نامحسوس (Stealth Marketing)
در این روش تبلیغ به قدری نامحسوس و طبیعی است که مخاطب اصلا متوجه نمی‌شود که با یک تبلیغ طرف است مثلا فردی در یک فیلم یا شبکه اجتماعی از محصولی استفاده میکند بدون اینکه آن را معرفی کند. برند به صورت نامرئی وارد ذهن مخاطب میشود.
هر یک از این انواع گوریلا مارکتینگ با هدف غافلگیری، تعامل بالا و کم هزینه بودن طراحی میشوند. انتخاب نوع مناسب به خلاقیت تیم بازاریابی و درک دقیق از مخاطب بستگی دارد.
تکنیک های گوریلا مارکتینگ
در اجرای موفق یک کمپین گوریلا مارکتینگ تکنیک‌ها و شگردهایی وجود دارد که برندها را از دیگران متمایز میکند. درادامه با مهمترین تکنیک های بازاریابی چیریکی آشنا میشوید، تکنیک‌هایی که میتوانند با کمترین هزینه بیشترین تاثیر را داشته باشند.
- استفاده از طنز یا شوک: طنز احساس مثبت ایجاد میکند و شوک، مخاطب را میخکوب میکند که هر دو باعث ماندگاری پیام در ذهن میشود.
- تعامل مستقیم با مخاطب: یکی از تکنیک‌ها این است که از مخاطب بخواهید وارد ماجرا شود، مثلا یک بازی، پرسش یا تجربه تعاملی طراحی کنید تا تبلیغ را لمس کند نه فقط اینکه ببیند.
- استفاده از عناصر بصری قوی: تصاویر، رنگ‌ها یا طراحی‌های عجیب و خاص سریع‌تر توجه را جلب میکنند و برای به اشتراک‌گذاری در شبکه‌های اجتماعی مناسب هستند.
- محتوای وایرال: تبلیغ باید به گونه‌ای طراحی شود که مردم خود بخواهند آن را منتشر کنند، در این صورت بدون صرف هزینه‌های هنگفت می‌توانید تبلیغی اثر بخش داشته باشید.
- هم راستایی با احساسات انسانی: کمپینی که خنده، تعجب، ترس یا نوستالژی را هدف قرار دهد، احتمال موفقیت و به یادماندنی بودن بیشتری دارد.
مطلب پیشنهادی: نورومارکتینگ
مراحل طراحی کمپین گوریلا مارکتینگ
برای طراحی یک کمپین گوریلامارکتینگ که خلاقانه و حرفه ای باشد و به طور اصولی پیش رود نیاز است مراحلی طی شود.
- درک دقیق مخاطب هدف
- انتخاب مکان و زمان هوشمندانه
- ایده پردازی خلاق و خاص
- آماده سازی و اجرای میدانی یا دیجیتال
- مستندسازی و انتشار در شبکه‌های اجتماعی
- تحلیل و اندازه گیری بازخوردها
چالش های بازاریابی چریکی
اجرای بازاریابی پارتیزانی به دلیل ماهیت خلاق، غیرمنتظره و گاهی جنجالی آن، با وجود مزایای فراوان، میتواند با چالش‌هایی روبه‌رو شود. در ادامه، مهمترین چالش های گوریلا مارکتینگ را به طور خلاصه و کاربردی بررسی می‌کنیم:
درک نادرست مخاطب
اگر پیام یا اجرای کمپین به درستی تفسیر نشود، ممکن است مخاطب دچار سوتفاهم شود یا حتی برداشت منفی از برند داشته باشد. مرز بین خلاقیت و توهین یا اغراق بسیار باریک است.
مشکلات قانونی و مجوزها
بسیاری از کمپین‌های خیابانی بدون مجوز اجرا میشوند و ممکن است با جریمه یا توقیف مواجه شوند. بنابراین پیش از قطعی شدن ایده هایتان، قابل اجرا بودن آنها از نظر مشکلات قانونی را بررسی کنید.
عدم تضمین نتیجه
برخلاف تبلیغات سنتی که میتوان نتایج را تا حدودی پیش بینی کرد، گوریلا مارکتینگ با ریسک بالا همراه است و ممکن است بر خلاف انتظار، توجه کافی جلب نکند.
امکان وایرال پایین در صورت ضعف ایده
اگر ایده خلاق نباشد یا اجرای آن ضعیف باشد، کمپین به جای وایرال شدن نادیده گرفته میشود. خلاقیت قلب تپنده بازاریابی چریکی است و بدون ایده خلاقانه و حرفه ای بی اثر خواهد بود.
ریسک واکنش منفی در فضای مجازی
در حال حاضر که کاربران بلافاصله نظرات خود را در فضای مجازی منتشر میکنند هر گونه اشتباه در پیام یا اجرا میتواند به یک بحران روابط عمومی منجر شود.
عدم تطابق فرهنگی یا اجتماعی
یک ایده که در یک کشور موفق عمل کرده است ممکن است در کشور دیگر بی مفهوم یا حتی توهین آمیز تلقی شود. بومی‌سازی محتوا در گوریلا مارکتینگ بسیار حیاتی است.
اگر می‌خواهید چند مثال واقعی از تبلیغاتی که نتیجه عکس و واکنش‌های منفی به دنبال داشتند را ببینید پیشنهاد میشود مقاله تبلیغات شوکه کننده را مطالعه کنید.
سخن پایانی
بازاریابی چریکی فرصتی بی نظیر برای برندهایی است که می‌خواهند با کمترین هزینه، بیشترین تاثیر را بر مخاطب بگذارند. این سبک بازاریابی با تکیه بر خلاقیت، تعامل و غافلگیری، ذهن مخاطبان را درگیر میکند. البته موفقیت در آن نیازمند شناخت دقیق مخاطب، فرهنگ جامعه و اجرای هوشمندانه است. در دنیای پر از تبلیغات تکراری، بازاریابی چریکی برگ برنده برندهای هوشمند است. اگر می‌خواهید این بار متفاوت و حرفه‌ای دیده شوید گوریلا مارکتینگ یک روش خلاقانه و بروز است.
اگر می‌خواهید در فضای پر رقابت بدرخشید و برندتان را به مخاطبان بسیاری معرفی کنید روکوکو اینجاست تا با انواع روش های خلاقانه و تبلیغات هوشمند برند شما را به طیف بسیاری از مخاطبان هدف معرفی کند کافی است همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید و مشاوره رایگان دریافت کنید.
